Gendlin, één van de founding fathers van onze therapierichting, overleed vorig jaar. Om zijn nalatenschap te eren heeft de VVCEPC in samenwerking met Focussen Vlaanderen de Junidag georganiseerd met de titel ‘Gendlin and beyond’. Drie boeiende lezingen en meer dan tien workshops gaven ons de aanzet om een speciaal themanummer te wijden aan het gedachtegoed van Gendlin en hoe dit voortgezet wordt in onze therapierichting. Maar het enthousiasme was zo groot om hier een bijdrage aan te leveren dat we niet één maar twee nummers nodig hadden om deze allemaal te kunnen plaatsen. Het eerste themanummer heeft u al in handen (of op uw scherm voor digitale lezers), het tweede volgt in het begin van volgend jaar.
Frans Depestele, de man die alles gelezen heeft wat Gendlin geschreven heeft, belicht het belang van Gendlins filosofie voor onze therapeutische praktijk. Hij beschrijft hierbij het procesdenken waarbij men niet in termen van vaste entiteiten denkt maar naar de interactie, naar het zichzelf voortstuwend proces kijkt. Alhoewel deze manier van denken geen evidentie is, laat hij zien dat dit aan de basis ligt en de eigenheid is van onze therapeutische benadering.
Mia Leijssen staat stil bij het ‘living forward’ concept van Gendlin, de drijvende kracht die het organisme voortstuwt. Ze behandelt dit thema aan de hand van vier vragen waarbij ze ook op vijf paradigmawissels wijst die Gendlin in het denken over psychotherapie geïntroduceerd heeft. Een persoonlijke synthese van Gendlins nalatenschap die ook haar eigen nalatenschap voor de cliëntgerichte gemeenschap typeert.
In de drie bijdragen ‘uit de praktijk’ komt telkens het belang van de lichamelijke beleving in beeld. Dion Van Werde verwent ons door Gendlin zelf aan het werk te laten zien. In een workshop dertig jaar geleden heeft hij de mogelijkheid gehad om samen met Gendlin aan een eigen droom te werken. Het is heel verhelderend om te zien hoe letterlijk Gendlin de titel van zijn boek bedoelde: Let your body interpret your dreams. En zelfs dertig jaar later blijft de droom nog leven en via het lichaam spreken. Van dromen gaan we over naar dansen. Gerd Parquin vertelt hoe ze als dans- en bewegingstherapeute het focussen geïntegreerd heeft in haar werk. Ze beschouwt deze manier van dansen, waarbij de felt sense door beweging gesymboliseerd wordt, ook als focussen. Als laatste bijdrage ‘uit de praktijk’ belichten Lara Peumans en Katrijn Van Loock ons ‘wholebody focusing’ en een verdere ontwikkeling hiervan, het ‘relational wholebody focusing’. Een boeiende nieuwe methode die u in ons volgende nummer kan vergelijken met het interactioneel focussen.
In het rubriek ‘onderzoek’ krijgt u een overzicht van de wetenschappelijke ondersteuning van de effectiviteit van focussen.
Hilde Libbrecht beschrijft in haar column wat focusing voor haar betekent en ze drukt haar dankbaarheid uit aan al diegenen die ‘de kaars van het focussen brandend houden tot er weer verlichting is’. Als u te weten wil komen waarom ze daarvoor de titel ‘Moederdag’ gekozen heeft, zult u het stuk zelf moeten lezen.
Maar ook als de groten der aarde sterven, blijft het leven voortgaan en onze therapierichting is ook meer dan focussen alleen. Dat bleek ook op de 13th World Conference for Person-Centered and Experiential Psychotherapy and Counseling dat deze zomer in Wenen plaatsvond onder de titel ‘Facilitating hope: Personal and societal challenges’. Onze verslaggevers ter plaatse waren Jasper Wiebenga en Patric Esters.
Onder de boekbesprekingen kunt u onder meer een tweeluik lezen over empathie. Twee boeken die ons zeker uitdagen om dit concept, dat zo eigen is aan onze richting, toch kritisch en op een nieuwe manier te bekijken. Al is die kritische blik verre van zeker, blijkt uit de derde boekbespreking waarin we te weten komen dat het vernemen van nieuwe kennis vaak tot het versterken van het eigen gelijk leidt, ook al spreekt die informatie ons tegen. Een hele uitdaging dus tot zelfkritiek en we nodigen u uit om uw gedachten hieromtrent met andere lezers te delen in een reflectie.
Bij deze ten geleide wensen we u evenveel plezier en nieuwe inzichten tijdens het lezen als we zelf hebben gehad bij het samenstellen van dit themanummer.
Árpi Süle en Heidi Deknudt gasthoofdredacteuren
Het tijdschrift Persoonsgerichte experiëntiële Psychotherapie is het wetenschappelijke tijdschrift voor professionals in de GGZ in Nederland en Vlaanderen die werken vanuit of affiniteit hebben met het persoonsgerichte (client centered) referentiekader.
