Ten Geleide

We beginnen dit zomernummer met een artikel van Frans Depestele over het experiëntiële effect van de kleine alledaagse dingen die we meemaken. Hij beschrijft hoe deze belevingen, zoals het vertoeven in de natuur of het kijken naar het nieuws, onze stemming kunnen beïnvloeden en zich ook kunnen vertalen in een fysiek effect. Het is een meer luchtige – maar daarom niet minder diepgaande – bijdrage van de auteur, die de lijn van zijn experiëntiële theorie over lichamelijk ziek-zijn verder ontwikkelt.

De praktijkbijdrage van Kim Van Beylen, over focusing in de natuur, sluit hier mooi op aan. Haar vertrekpunt is ook de vaststelling dat de natuur een positieve invloed heeft op ons fysiek en psychisch welbevinden. Ze beschrijft hoe ze haar cliënten mee naar buiten neemt om dit effect te versterken door de natuur focussend te betrekken in het therapeutisch proces. Een inspirerende bijdrage voor de zomer, over naar buiten gaan om meer binnen te kunnen zijn.

Alhoewel we in de beginjaren van deze eeuw heel wat bijdragen en discussies hebben gepubliceerd over kortdurende cliëntgerichte therapie, is dit thema in het laatste decennium – op een enkele boekbespreking na – niet meer aan de orde geweest. Tania Coppens werkt binnen het kader van de hervorming van de geestelijke gezondheidszorg in België al meer dan tien jaar in een dienst waar ze als eerstelijnspsycholoog therapieën in vijf gesprekken kan aanbieden. Ze vat in een interessante bijdrage haar ervaringen samen over het zoeken naar sporen en ontwarren van knopen.

In ons vorige nummer hebben we motiverende gespreksvoering besproken aan de hand van een congresverslag en een boekbespreking. In deze editie reflecteert Árpi Süle op hoe deze therapievorm past binnen de persoonsgerichte experiëntiële therapie en wat de overeenkomsten en verschillen zijn met andere substromingen binnen onze therapierichting.

Afscheid nemen in psychotherapie is ook eerder aan de orde geweest in een artikel van Lucas Vanderlinden. Dezelfde auteur vat deze keer voor ons een studie van Norcross en collega’s samen die de gelijkenissen en verschillen onderzocht in de manier waarop experts van verschillende oriëntaties naar afscheid kijken. Door deze samenvatting krijgt u zicht op de deeltaken die een geslaagd afscheid mogelijk maken.

Dit voorjaar waren onze verslaggevers weer aanwezig op enkele congressen en studiedagen. Karen Aerden ging naar Leuven voor het congres naar aanleiding van de publicatie van het boek ‘Vechten voor de liefde, een eigenwijze kijk op conflicten en partnergeweld’ van Lieven Migerode, Jef Slootmaeckers en Linne De Loof. Een boek vanuit het kader van EFT-couples dat deze keer niet alleen voor therapeuten maar ook voor koppels bedoeld is die met geweld te maken krijgen. Ayse Dogan en Joop Verschuur geven u een uitgebreid verslag van de studiedag over supervisie die georganiseerd werd door de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie. Hier werd stilgestaan bij verschillende aspecten van de identiteit van de supervisor psychotherapie en hoe de veranderende beroepenstructuur in de psychologische zorg in Nederland hier invloed op kan hebben. Onderzoek naar het psychotherapeutisch gebruik van psychedelica laat veelbelovende resultaten zien en het toepassen ervan in de reguliere geestelijke gezondheidszorg wordt geleidelijk een realiteit. Sigrid Vandepitte nam deel aan een online symposium dat tot doel had een overzicht te bieden van verschillende vormen en toepassingen van psychedelica in de behandeling van psychische moeilijkheden en stoornissen.

Ten slotte krijgt u drie recensies die u mogelijk kunnen inspireren om weer een nieuw boek aan te schaffen voor de zwoele zomeravonden. Hilde Libbrecht bespreekt een boek over hoe met verhalen gewerkt kan worden in teams en organisaties. Naast het feit dat velen van ons in teams werken en hoe dat verloopt een erg bepalende impact heeft op ons werk, vertoont het procesperspectief en de dialogische aanpak van deze narratieve benadering veel parallellen met psychotherapie. In 2021 recenseerde Lieselotte Smaers al een boek over affectregulerende vaktherapie, theoretisch onderbouwd vanuit gehechtheidsonderzoek, theorievorming rond mentalisatie en vaktherapeutische behandelwijzen. Deze keer bespreekt ze opnieuw een boek over deze therapievorm dat vaktherapie waardig naast andere disciplines van specialistische kinderpsychiatrie plaatst. Het nieuwe boek van Leslie Greenberg over schaamte en woede in psychotherapie is verschenen en Marion Verkade geeft u er een uitgebreide bespreking van. Alhoewel schaamte en woede heel verschillende emoties zijn, zijn ze vaak met elkaar verstrengeld. In het boek kunt u lezen hoe men in therapie cliënten kan helpen deze emoties te transformeren en tot een nieuw narratief te komen.

Zoals u misschien al gemerkt heeft, krijgt u geen columns te lezen in dit nummer. Dit heeft te maken met onverwachte omstandigheden, het is zeker geen bewuste keuze om u bijdragen vanuit deze gewaardeerde rubriek te onthouden. We horen regelmatig dat lezers graag met deze rubriek beginnen. Hopelijk wordt het gemis ruimschoots goed gemaakt door de inspirerende bijdragen in de andere rubrieken.

Met veel plezier kunnen we melden dat ons digitaal archief verder aangevuld is. U kunt vanaf nu al onze nummers die vanaf 1989 zijn verschenen direct downloaden van onze website. Met dank aan Mathias Dekeyser voor het initiatief deze oudere jaargangen te digitaliseren.

Ten slotte willen we vanuit de redactie Hans Swildens feliciteren die enkele weken na het verschijnen van dit nummer 100 jaar wordt. Hij is erelid van de VPeP en heeft een essentiële bijdrage geleverd aan het ontwikkelen van onze therapierichting in Nederland en België. Voor degenen die voor deze gelegenheid graag meer willen weten over deze éminence grise van onze therapierichting verwijzen we naar een interview met hem in ons herfstnummer van 2006.

Namens de redactie wens ik onze lezers nog een deugddoende zomer en veel leesplezier bij de bijdragen van dit nummer, Árpi Süle hoofdredacteur