In dit artikel wil ik een lans breken voor meer moed tot openheid en eerlijkheid door
meer transparant te zijn over de eigen (ook negatieve) beleving ten opzichte van de
cliënt. Hoewel veel therapeuten vrezen dat het uitspreken van negatieve gevoelens
ten opzichte van de cliënt zal leiden tot het beschadigen van de therapeutische relatie,
mijn ervaring is juist dat het niet uitspreken ervan vaak leidt tot schade aan de
relatie. Deze zelfonthulling moet wel op een opbouwende manier gebeuren. Er wordt
daarom een aantal concrete strategieën aangereikt die de therapeut kan helpen bij een
constructief gebruik van metacommunicatie. Allereerst wordt stilgestaan bij de manier
waarop de therapeut de metacommunicatie kan introduceren. Inhoud en aspecten van
‘zelfonthulling van de hier-en-nu-relatie’ komen uitgebreid aan bod. Naast zelfonthulling
kan metacommunicatie ook de vorm aannemen van interventies als feedback,
interpretatie en confrontatie. Belangrijk is hierbij dat de therapeut steeds bereid is om
verantwoordelijkheid op zich te nemen voor het eigen aandeel in de interactie en dat hij
zijn positieve intentie kenbaar maakt. Het uitdrukken van empathie voor de positieve
intentie van de cliënt kan de metacommunicatie voor de cliënt meer aanvaardbaar
maken. Ten slotte volgt nog een voorbeeld hoe men de cliënt kan uitnodigen tot nieuw
interpersoonlijk gedrag en de aanbeveling om terug te keren naar de cliënt en open te
staan voor diens reactie op de metacommunicatie.
metacommunicatie, interactionele benadering, hier-en-nu-interactie, echtheid, transparantie
Het tijdschrift Persoonsgerichte experiëntiële Psychotherapie is het wetenschappelijke tijdschrift voor professionals in de GGZ in Nederland en Vlaanderen die werken vanuit of affiniteit hebben met het persoonsgerichte (client centered) referentiekader.