Empathisch kunnen afstemmen op cliënten is wezenlijk voor een cliëntgerichte
psychotherapeut. Soms zijn wij als psychotherapeuten daarin echter zo bedreven dat
de emoties of de traumatische verhalen van cliënten te sterk bij ons binnenkomen.
Traumatische ervaringen van de cliënt kunnen op die manier een negatieve, zelfs
blijvende invloed hebben op onszelf en op ons wereldbeeld. Ook kan het leed van de cliënt
omslaan in persoonlijk leed bij de hulpverlener.
Aangetoond wordt dat een diepgaand begrip en goede toepassing van empathie niet
alleen cruciaal is voor cliënten, maar ook de kern is van effectieve zelfzorgstrategieën
voor de therapeut. Empathie vereist namelijk meer dan het vermogen om je affectieve
staat met een ander te delen. Het vereist tevens het vermogen om onderscheid aan te
brengen tussen jouw en andermans gevoelens (autonomie) en het vermogen om je
gevoelens te reguleren (autoregulatie). De beschreven strategieën vloeien logischerwijs
voort uit een grondige analyse van het begrip empathie en uit een integratie van
theorieën uit de ontwikkelingspsychologie en de psychotherapie. Nadere onderbouwing
geschiedt aan de hand van recente inzichten uit de neurobiologie. De beschreven
strategieën geven concrete handvatten om zichzelf te beschermen zonder empathisch
vermogen te verliezen.
zelfzorg, secundaire traumatisering, empathie, neurobiologie
Het tijdschrift Persoonsgerichte experiëntiële Psychotherapie is het wetenschappelijke tijdschrift voor professionals in de GGZ in Nederland en Vlaanderen die werken vanuit of affiniteit hebben met het persoonsgerichte (client centered) referentiekader.