De laatste jaren, als hoofdredacteur, is het schrijven van het ‘ten geleide’ op oudejaarsdag mijn jaarovergangsritueel geworden. Ik ben me meer dan anders bewust van het verloop van de tijd, van het voorbijgaande moment van het heden dat de brug vormt tussen verleden en toekomst. De bijdragen die in het afgelopen jaar geschreven zijn, ervarin- gen die vastgelegd zijn in het verleden, krijgt u in het nieuwe jaar te lezen en hopelijk ontvouwen er zich daardoor nieuwe dingen in uw leven in de toekomst. En dit heden van de jaarovergang wanneer ik het verleden met enkele woorden poog te verbinden met de toekomst, is ook al lang verdwenen als u dit leest. Het leven dat zich op deze manier verder- zet heeft tegelijk iets triestigs en iets moois.
We beginnen het nieuwe jaar met twee praktijkbijdragen. Theo Maagdenberg beschrijft een model dat burn-out niet als een psych(iatr)isch of lichamelijk probleem voorstelt maar als een stoornis in de energiehuishouding. Deze energiemetafoor kadert voor cliënten hun moeilijkheden experiëntieel en biedt duidelijke handvatten voor de behandeling.
Árpi Süle en Veronique Goossens staan stil bij een aanbod ervaringsgerichte groepstherapie dat ze de afgelopen jaren ontwikkeld en verder verfijnd hebben. Met deze bijdrage willen ze hun ervaringen delen en anderen inspireren in het organiseren van gelijkaardige groepstherapieën.
We hebben deze keer twee interviews, al zijn ze heel verschillend van aard. Greet Vanaerschot ging afgelopen najaar met emeritaat. Dit was de perfecte aanleiding voor Renate Geuzinge om met haar in gesprek te gaan over haar leven, haar drijfveren en haar passies.
Tijdens Crossings – de jaarlijkse bijeenkomst van VVCEPC-leden waar sinds dit jaar ook VPeP-leden welkom zijn – werd een video-interview getoond met Kurt Renders en Siebrecht Vanhooren over de gelijkenissen en verschillen tussen emotion focused therapy en het experiëntieel-existentiële model. De interviewers, Kim Van Beylen en Thijs Vanhie hebben dit gesprek uitgeschreven en bewerkt zodat het ook toegankelijk wordt voor diegenen die er niet bij waren.
In de onderzoeksrubriek vat Heidi Pellens een kwalitatieve studie samen die zij en haar collega’s aan de KU Leuven uitgevoerd hebben over de invloed van depressieve symptomen van cliënten op de responsiviteit van therapeuten. Responsiviteit verwijst naar de moment-tot-moment afstemming van de therapeut op de relationele dynamiek of de bredere contextuele aspecten van de cliënt en de therapie. Deze studie verkende de mogelijke impact van de depressieve symptomen op de responsiviteit van therapeuten op het niveau van hun beleving en hun interventies.
In de eerste column geeft Caroline Wuyts een ontroerende inkijk in de afdeling waar ze werkt met mensen met aanhoudende lichamelijke klachten. Ilse Goossens beschrijft een situatie die voor therapeuten die ook ouders zijn erg herkenbaar is, met een glimlach op het einde.
In onze congresverslagen krijgt u eerst een weerslag van het tweede congres van de Vereniging Sensorimotor Psychotherapie Nederland door Maya Meentken. Joop Verschuur, Charlotte Broers-Stupers en Iris Kleine Schaars hebben samengewerkt om het jaarlijks congres van de VPeP met als titel ‘Zin in Zijn’ voor u weer te geven. Sigrid Vandepitte beschrijft haar ervaringen tijdens de al eerder genoemde Crossings. Als laatste congresverslag van 2023 krijgt u een uitgebreide beschrijving van de Dag van de Psychotherapie door Ellen Gunst.
Verder geeft Bert Krapels zijn indrukken weer bij het lezen van het boek van Arjan Videler en Rosalien Wilting over de zin van psychotherapie bij ouderen. Erik Peeters recenseert het boek van Mirisse Foroughe over emotion focused therapy voor jongeren. Ten slotte bespreekt Kristof Stappers een boek van Mick Cooper waarin hij een progressieve visie ontwikkelt over sociaal-maatschappelijke verandering.
Met deze verzameling van mooie bijdragen wens ik namens de redactie een voorspoedig en zinvol nieuw jaar voor al onze lezers – ook al is het wat laat wanneer u dit leest.
Árpi Süle
hoofdredacteur