Nummer 3 2019

Dit is het laatste nummer voor mij als hoofdredacteur – met ingang van het komende nummer neemt Árpi Süle deze functie van mij over en word ik weer ‘gewoon’ redactielid. Met Árpi krijgen we de eerste hoofdredacteur van Vlaamse kant– een weerspiegeling van de veranderende verhouding tussen het aantal Nederlands en Vlaamse abonnees. Ik heb het hoofdredacteurschap met veel plezier gedaan nadat ik het 7 ½ jaar geleden van Annemarie Snijder heb overgenomen. We hebben een vitaal tijdschrift, mede dankzij de gezamenlijke inbreng van Vlaamse en Nederlandse auteurs. De redactie is een sterke en continue factor in de samenwerking tussen beide verenigingen. Daar zijn we als redactie ook best trots op. Terugkijkend was de grootste verandering van de afgelopen periode de overgang van De Tijdstroom naar het uitgeven in eigen beheer. Belangrijkste reden daarvoor destijds was onze wens naast de papieren uitgave ook een volwaardige digitale versie te ontwikkelen. Tegelijk met deze overstap is ook de naam van het tijdschrift veranderd. In Lian Oosterhoff van grafisch bureau Carta en website-ontwikkelaar Christian de Jong hebben we partners gevonden met wie het heerlijk samenwerken is.
Er waren ook veranderingen op inhoudelijk vlak. We hebben geprobeerd de ambachtelijke kant van het vak – naast de theoretische doordenking – een meer gelijkwaardige plaats te geven. Ook besteden we meer aandacht aan onderzoek sinds we daarvoor een aparte rubriek voor in het leven hebben geroepen. Een punt van zorg is het teruglopen van het aantal Nederlandse auteurs. Door het verdwijnen van persoonsgerichte experiëntiële psychotherapie aan de Nederlandse universiteiten en de bescheiden inbreng in het curriculum van post-masteropleidingen is er een gat gevallen. Gelukkig staat de PE-psychotherapie in België nog wel op de kaart (hoewel ook niet onbedreigd) en kan het tijdschrift dankzij hun inbreng stevig overeind blijven. Voor persoonsgerichte experiëntiële psychotherapie blijft in Nederland interesse bestaan, ook van jonge collega’s, en als tijdschrift zoeken we hen actief op door middel van bijvoorbeeld oproepen voor de verslaggeving van congressen.

Ik ben heel blij dat Árpi Süle, die sinds begin 2017 deel uitmaakt van de redactie, mijn opvolger wordt – ik kan me geen betere wensen. Eerder heeft hij al de twee themanummers over focusing onder zijn hoede genomen. Hij heeft een inhoudelijk sterke en genuanceerde inbreng en geniet het vertrouwen van de gehele redactie. Samen gaan we als redactie – nu in een wat andere taakverdeling – door met het maken van, naar wij hopen, telkens weer relevante nummers die de moeite van het lezen waard zijn.

Nu naar het voorliggende nummer; we besteden hierin onder andere aandacht aan schaamte. Thijs Vanhie belicht het thema van het perspectief van Emotion Focused therapie: hoe bereik je de vaak verborgen gehouden schaamte en hoe ga je er vervolgens productief mee om? Paulien Borduin gaat in op het onderwerp schaamte tijdens het interview dat zij met Leslie Greenberg heeft gehad toen hij vorig jaar in Nederland was voor het internationale psychotherapiecongres in Amsterdam. Bij wijze van uitzondering publiceren we dit interview – om de levendigheid ervan het beste te behouden – in onvertaalde vorm.

Katrien Dewippe beschrijft, samen met Willy Colin en Greet Vanaerschot, het belang van mentaliseren in speltherapie. Ze doet verslag van een therapie die zij deed met een 5-jarige jongen en belicht aan de hand van voorbeelden de typisch mentaliserende interventies.

Árpi Süle opent dit nummer met een artikel over de subtiele wisselwerking tussen het innerlijke proces van de cliënt en dat van de therapeut. In de interactie zal de manier waarop de cliënt vast zit in een structuurgebonden wijze zich herhalen; aan de therapeut de taak dit bij zichzelf te onderkennen en er zich weer uit los te maken zodat verandering mogelijk wordt. Hij beschrijft dit wezenlijke aspect van ons boeiende maar ook lastige ambacht op een heldere en systematische wijze vanuit de optiek van Focusing Oriented psychotherapie.

Germain Lietaer vat voor ons een eerste en beloftevolle studie samen naar het effect van EFT met cliënten met een gegeneraliseerde angststoornis. Een volgende grotere studie is onderweg. Verheugende ontwikkelingen in de inhaalslag van onze richting op het gebied van de behandeling van angststoornissen.
Marcel Gerrits Jans behandelt in zijn column een eigentijdse variant – angst voor de gevolgen van de klimaatverandering – aan de hand van een casus uit zijn praktijk.

Verder in dit nummer de verslagen van diverse congressen: dicht bij huis de jaarlijkse congressen van de VPEP en de VVCEPC en een vervolg op het succesvolle congres over existentie en zingeving in de GGZ. Verder van huis waren er de internationale conferentie van het PCE-Network Europe dat – voor de eerste keer – door gastland Polen werd georganiseerd en de 28e editie van de internationale focusingconferentie in Mérida, Mexico.

Zoals gewoonlijk besluiten we het nummer met enkele boekbesprekingen.

Veel leesplezier!

Wies Verheul