Ons eerste nummer van 2020 beginnen we met een artikel van Chris Van de Veire, Sofie Verdegem en Isolde Roose over focussend werken aan een levensknoop, een hardnekkige patroon dat iemands leven bepaalt. Ze hebben een week lange workshop gevolgd bij Ann Weiser Cornell en Barbara McGavin waarin ze deze manier van werken aan hun eigen lijf hebben kunnen ondervinden. In hun artikel beschrijven ze dit model waarin men met verschillende soorten deelzelven werkt, die geactiveerd worden in bepaalde gevoelige situaties en door op elkaar te reageren in een knoop raken. Er worden drie soorten deelzelven onderscheiden en vier krachten die hun integratie kunnen bevorderen. De essentie van dit werk is om als cliënt bij alle deelzelven op een open empathische manier aanwezig te kunnen zijn zodat ze hun constructieve krachten kunnen onthullen en bijdragen aan het groeiproces van de cliënt.
Vorig jaar is Ellen Gunst gepromoveerd aan de Universiteit Gent met haar onderzoek over het bevorderen van emotionele verandering bij plegers van seksuele misdrijven. Ze vat haar doctoraatsstudie voor ons in dit nummer samen. Deze vertrok van de centrale stelling dat affectregulatie een cruciale rol speelt bij gedragsmatige en relationele problemen. In een meervoudige gevalsstudie bracht ze de verandering in emotionele verwerking in kaart bij gedetineerden die naast de reguliere behandeling ook een EFT-groepsbehandeling aangeboden kregen voor het verwerken van hun emotionele pijn. Een welkome experiëntiële aanvulling in forensische behandelingen, gezien deze zich voornamelijk op cognitieve en gedragsmatige verandering richten.
In een forumbijdrage reageert Henk Kik op het boek van Flip Jan van Oenen, ‘Het misverstand psychotherapie’ dat onlangs in Nederland nogal wat stof deed opwaaien in de wereld van de psychotherapie. Reacties op deze bijdrage of op het boek van Van Oenen zelf zijn welkom.
In zijn column staat Marcel Gerrits Jans stil bij pre-rouw, een fenomeen dat zich kan voordoen als mensen gaan rouwen voordat het verlies zich heeft voorgedaan. Op grond van eigen ervaringen en die van cliënten die hij begeleidt beschrijft hij op zijn eigen innemende wijze hoe pre-rouw al dan niet een plaats krijgt in de emotionele verwerking van een aankomend verlies.
Onder de congresverslagen krijgt u eerst een bespreking van het zevende CELEVT-congres, dat plaatsvond onder de titel ‘Als het gezin een destructief traumatiserend systeem is; nieuwe inzichten en multidisciplinaire interventies voor traumabehandeling in de volwassenheid’. Onze vaste verslaggeefster van deze bijeenkomsten, Heidi Deknudt, vertelt u uitgebreid wat ze gehoord en gezien heeft.
Focus on Emotion, de vroegere Faculteit voor Mens en Samenleving, één van de belangrijkste opleidingsinstituten voor experiëntiële therapie en counseling in België is 50 jaar geworden. Silke Peeters en Ingrid De Witte nemen u mee naar de studiedag die georganiseerd werd ter ere van deze gebeurtenis met als titel ‘Emotie als gangmaker in verbinding met mezelf, de ander, de wereld ...’ In hun verslag krijgt u een beeld van de geschiedenis van dit instituut, de verschillende ‘talen’ die er gesproken worden en over datgene wat de verschillende opleidingen met elkaar verbindt.
Ten slotte brengt Rien Bakker een verslag van de Dag van de Psychotherapie 2019 die georganiseerd werd door de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie (NVP). Deze dag werd opgebouwd rond de vraag: ‘Hoe manifesteren de eerste vijf levensjaren zich in de eerste vijf minuten van psychotherapie?’
Renate Geuzinge bespreekt een boek dat bestaat uit interviews met Stephen W. Porges. In haar recensie legt ze de grote lijnen van de polyvagaal-theorie uit die een neurobiologische verklaring biedt voor het fenomeen ‘je veilig of onveilig voelen’ in de aanwezigheid van anderen.
Hoe divers existentiële therapie kan zijn, kunt u te weten komen uit een boek van Simon du Plock waarin twintig gevalsstudies beschreven worden. Claude Missiaen heeft het boek voor ons gelezen en spreekt zijn vermoeden uit dat ‘minstens enkele creatieve en grensverleggende inzichten uit dit boek de psychotherapiepraktijk zullen (blijven) be- invloeden’.
Heder is een voorziening in Antwerpen voor mensen met een verstandelijke, fysieke of andere beperking. Winny Ang, Sofie Bettens, Ilse Hardy, Lieve Kiebooms, Marleen Pirotte en Veerle Verboven schreven een boek over hun werk daar onder de titel: ‘Gewoon en anders?! Geestelijke gezondheidszorg bij mensen met een beperking’. Hans Peters, die de hulpverlening aan deze doelgroep in zijn hart draagt, nam de taak op zich om het boek te bespreken.
Tot slot nemen we met dit nummer afscheid van twee van onze redacteuren, Nicolette Bosselaar en Heidi Deknudt. Ze maakten allebei meer dan zeven jaar deel uit van de redactie en hebben in die tijd veel bijgedragen aan het tijdschrift. Nicolette, aan de Nederlandse kant, heeft de laatste jaren de boekrecensies in goede banen geleid en sinds de uitgave van het tijdschrift in eigen beheer gebeurt, las ze de proefdrukken steeds na en verdeelde ze aan de auteurs. Heidi, aan de Vlaamse kant, was onze vaste verslaggeefster van de CELEVT-congressen en bij alles wat met nieuwe ontwikkelingen te maken had rond het behandelen van trauma’s of het naar buiten gaan in de natuur met onze cliënten. Daarnaast hebben ze allebei vele bijdragen geschreven voor het tijdschrift: uit de praktijk, interviews, reflecties, congresverslagen en boekbesprekingen. Nicolette en Heidi, ik wil jullie ook uit naam van onze lezers bedanken voor jullie jarenlange inzet voor het tijdschrift.